Genetik bilimi nedir? Genetik test nedir, ne işe yarar? Genetik testler nerede yaptırılabilir? Genetik testler ile hangi hastalıklar tespit edilebilir?
Genetik bilimi; anne ve babanın genleri ile kuşaktan kuşağa aktarılan değişmeyen özellikleri inceler. Genetik test; DNA dizilimindeki veya kromozom yapısındaki değişiklikleri belirleme işlemidir. Bu bağlamda genetik özelliklerimizi taşıyan DNA’mıza kodlanan bilgiler, genetik testler ile gün ışığına çıkarılarak hastalıkların erken teşhisinde, kişiselleştirilmiş tedavi programlarının uygulanmasında ve hastalıklara genetik yatkınlığın ne derece olduğunun belirlenmesinde kullanılır.
Uzun yaşamın sırrı genlerimizde saklıdır. Genetik biliminin gelişmesiyle keşfedilen genlerimizdeki sırlar sayesinde, hastalıklara karşı önlem alarak yaşam kalitesini ve süresini arttırmak mümkündür. Genetik testler, genetik tanı merkezlerinde ve sadece klinik genetik uzmanları tarafından yapılabilir. Peki genetik testler hangi hastalıklar hakkında bilgi verir?
- Kardiyak Risk Paneli: Damar yapısı, kalp kası ve sinir sistemi incelenerek hipertansiyon ve kardiyovasküler kalp hastalıklarına yatkınlık derecesi tespit edilir.
- Likit Biyopsi: Kanda serbest dolaşan tümör DNA’sındaki (ctDNA) kanserle ilişkili olabilecek farklı genlerin analiz edildiği, tanı ve tedavinin daha etkin olmasına yardımcı olan genetik bir testtir.
- Kanser Genetiği: Meme, akciğer veya kolon kanseri gibi 25 farklı kanser türüne neden olabilecek genlerin varlığının araştırıldığı genetik testlerdir.
- Non-İnvaziv Prenatal Test (NIPT): Gebeliğin 10. haftasından itibaren anneden koldan alınan kan örneği ile bebeğe ait kromozomal bozuklukların tespit edilebildiği, cfDNA (cell-free DNA) testi olarak da bilinen, düşük riski oluşturmayan ve hızlı sonuçlanan bir genetik testtir.
- Prenatal Dönem Testleri: Gebelik sırasında fetüsten kaynaklanan dokuların elde edilmesiyle (cvs ve amniyosentez) uygulanan ve kromozom ve gen analizlerini içeren genetik testlerdir.
- Postnatal Dönem Testleri: Bebeklik, çocukluk ve genç erişkinlik döneminde uygulanabilen, kromozom ve gen analizlerine dayalı genetik testlerdir.
- Farmakogenetik Testler: İlaç tedavisinden önce yan etki ve duyarlılık derecesini belirleyen genetik farklılıkların saptandığı genetik bir testtir.
- Çölyak Genetik Testi: Çölyak hastalığının teşhis ve tedavisinde ilişkili gendeki majör değişimleri saptayan genetik testtir.
- Gluten İntoleransı Testi: Gluten hassasiyeti olanların teşhis ve tedavisinde ilişkili gendeki (HLA-DQ) majör ve minor değişimlerin saptandığı genetik testtir.
- Laktoz İntolerans Testi: Laktoz intoleransıyla ilişkili LCT genindeki değişimlerin araştırılarak risk durumunun tespit edildiği genetik testtir.
- Preimplantasyon Genetik Tanı (PGT): Tüp bebek tedavisinde, genetik hastalıkların tespiti için rahime yerleştirilmeden önce embriyolara uygulanan genetik tanı testidir. Ailede taşınan bir genetik hastalığın alt kuşaklara geçmesine engellemek üzere sağlıklı embriyonun seçilmesidir.
- DNA Kimliklendirme Testi: DNA analizine dayalı olarak babalık testi, tüp bebekte örnek ilişkilendirme gibi kişinin genetik profilinin çıkarıldığı bir testtir.
- İleri Yaş Paneli: Biyolojik yaşlanma sonucu ortaya çıkabilecek ileri yaş hastalıklarının ve bu yaş grubunun hastalıklara yatkınlığının analiz edildiği genetik testtir.
- Metilasyon Paneli: Biyokimyasal süreçlerin işleyişini optimize etmek için metilasyon döngüsünün yeterli çalışıp çalışmadığının tespit edildiği genetik testtir.
- Nutrigenetik Testler: Beslenme, sağlıklı yaşam, diyet, obezite, metilasyon döngüsü, laktoz intoleransı ile gluten hassasiyeti gibi konularda araştırma ve tanı için çeşitli panellerden oluşan genetik testlerdir.
İhtiyacınız olan tüm genetik testlerlerle ilgili bilgi almak için e-posta adresimden veya 0212 288 2727'den bana ulaşabilirsiniz. Hızlı ve kesin teşhis ile size özel tedavi imkânlarından yararlanabilirsiniz.
